W sobotę, 22 kwietnia 2023 roku, pod pomnikiem Odlewnika przy ulicy Kliczkowskiej zebrali się mieszkańcy Świdnicy w różnym wieku, aby wziąć udział w spacerze „Śladami dawnych fabryk świdnickich”. Wydarzenie, zorganizowane przez Fundację Symbioza, stało się okazją do wspólnego poznania przemysłowej przeszłości miasta, które niegdyś było jednym z ważniejszych ośrodków produkcyjnych w Polsce. Seniorzy wcielili się w rolę przewodników i opowiadali o pracy w fabrykach, które przez wiele dekad odgrywały kluczową rolę w gospodarce miasta, a młodzież uwieczniała ich wspomnienia za pomocą smartfonów i kamer. Spacer nie tylko ukazał bogate dziedzictwo przemysłowe Świdnicy, ale również stworzył przestrzeń do międzypokoleniowego dialogu.

Opowieści o fabrykach, które zmieniały Świdnicę

Spacer rozpoczął się od wspomnień o Świdnickiej Fabryce Urządzeń Przemysłowych (ŚFUP), która słynęła z produkcji maszyn i urządzeń dla przemysłu ciężkiego, w tym dla cukrowni. Seniorzy podkreślali, jak wielką wagę miała fabryka dla regionu i eksportu. – To była duma Świdnicy. Urządzenia, które tutaj produkowaliśmy, trafiały do fabryk na całym świecie. Pamiętam kontrakty z krajami Bliskiego Wschodu czy Ameryki Łacińskiej – wspominał pan Andrzej, który przepracował w ŚFUP-ie ponad 25 lat.

Kolejnym przystankiem były tereny dawnych Zakładów Elektrotechniki Mechanicznej (ZEM), które specjalizowały się w produkcji części samochodowych, w tym alternatorów. Seniorzy opowiadali o pracy na liniach produkcyjnych, które działały na najwyższych obrotach, aby sprostać krajowemu i zagranicznemu zapotrzebowaniu.

Następnie uczestnicy odwiedzili miejsce, gdzie niegdyś funkcjonowały Zakłady Renifer, które produkowały wysokiej jakości rękawiczki skórzane. Produkty Renifera trafiały na rynek krajowy oraz na eksport do takich krajów jak Niemcy, Francja czy Stany Zjednoczone. – Byłam odpowiedzialna za kontrolę jakości. Każda para rękawiczek musiała być perfekcyjna. To była praca wymagająca precyzji, ale z perspektywy czasu bardzo ją cenię – opowiadała pani Halina, która spędziła w Reniferze ponad dekadę.

Spacer zakończył się przy dawnych Zakładach Magnezytowych, gdzie produkowano cegłę szamotową oraz materiały ogniotrwałe, wykorzystywane w piecach przemysłowych i hutach. Seniorzy wspominali, jak ważne było przestrzeganie zasad bezpieczeństwa przy produkcji tych wyrobów.

Młodzież i historia – cyfrowa mapa wspomnień

Młodzi uczestnicy spaceru z entuzjazmem dokumentowali wspomnienia seniorów, nagrywając ich opowieści oraz tworząc fotografie dawnych zakładów przemysłowych. Efektem ich pracy będzie część cyfrowej mapy pamięci, która stanie się trwałym śladem historii przemysłowej Świdnicy. – To niesamowite doświadczenie, słuchać opowieści ludzi, którzy byli świadkami i uczestnikami tej historii. Dzięki nim mogę lepiej zrozumieć przeszłość mojego miasta – mówiła Zuzanna, jedna z uczestniczek spaceru.

Wspólne odkrywanie historii

Spacer „Śladami dawnych fabryk świdnickich” był nie tylko okazją do zgłębiania przemysłowego dziedzictwa Świdnicy, ale również do budowania więzi między pokoleniami. Seniorzy poczuli, że ich doświadczenia i wspomnienia są ważne i cenione, a młodzież zyskała nową perspektywę na historię swojego miasta.

Spacer zakończył się symboliczną chwilą refleksji przy pomniku Odlewnika, gdzie uczestnicy wymienili się wrażeniami i wspólnie dyskutowali o potencjale i przyszłości zachowania pamięci o przemysłowym dziedzictwie Świdnicy.

Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w tym wyjątkowym wydarzeniu, a szczególne wyrazy uznania kierujemy do seniorów, którzy swoimi opowieściami przenieśli nas w czasie. Dziękujemy także młodzieży za zaangażowanie w dokumentowanie historii i pomoc w tworzeniu cyfrowej mapy pamięci.

Już teraz zapraszamy na kolejne spacery z cyklu „Międzypokoleniowe spacery po historii” – wspólnie odkryjemy kolejne fascynujące zakątki Świdnicy i jej niezwykłe dziedzictwo!