W miastach, które są domem dla coraz większej liczby ludzi, ochrona różnorodności biologicznej staje się pilnym wyzwaniem. Intensywna urbanizacja często prowadzi do utraty siedlisk, fragmentacji ekosystemów oraz spadku liczby gatunków roślin i zwierząt. Jednak dzięki projektowaniu biofilnemu możemy wprowadzać rozwiązania, które sprzyjają przyrodzie, jednocześnie poprawiając jakość życia mieszkańców.

Bioróżnorodność dotyczy także miast

Wielu z nas nadal myśli, że bioróżnorodność dotyczy tylko odległych lasów, głębokich oceanów lub egzotycznych miejsc. Nawet nasze miasta i środowiska miejskie mogą i powinny przyczyniać się do ochrony bioróżnorodności. Tymczasem miasta mogą być domem dla zaskakująco różnorodnych gatunków roślin i zwierząt. Wiele gatunków przystosowuje się do unikalnych warunków i rozwija innowacyjne zachowania, aby przetrwać. Jednak aby to się stało, musimy przemyśleć projektowanie miast i promować tworzenie zielonych przestrzeni, parków, ogrodów wertykalnych, zielonych dachów i korytarzy ekologicznych.

Czym jest projektowanie biofilne?

Projektowanie biofilne to podejście architektoniczne i urbanistyczne, które integruje naturę z przestrzeniami miejskimi. Jego celem jest tworzenie środowisk przyjaznych zarówno ludziom, jak i naturze. Projektowanie biofilne opiera się na trzech podstawowych filarach:

  • Włączenie naturalnych elementów: takich jak roślinność, woda, światło słoneczne.
  • Ochrona i tworzenie siedlisk: dla dzikich gatunków w przestrzeniach miejskich.
  • Zrównoważone zarządzanie przestrzenią: uwzględniające potrzeby zarówno ludzi, jak i ekosystemów.

Jak projektowanie biofilne wspiera różnorodność biologiczną?

Projektowanie biofilne to nie tylko estetyczne podejście do architektury i urbanistyki, ale także skuteczny sposób na ochronę i rozwój różnorodności biologicznej w miastach. Integracja natury z przestrzeniami miejskimi pozwala na tworzenie siedlisk dla wielu gatunków, które w przeciwnym razie nie miałyby szans na przetrwanie w zurbanizowanym środowisku. Poprzez zrównoważone zarządzanie przestrzenią, miasta mogą stać się miejscami sprzyjającymi zarówno ludziom, jak i dzikiej przyrodzie. Oto kilka sposobów, w jakie projektowanie biofilne wspiera bioróżnorodność.

  1. Tworzenie zielonych dachów i ścian
    Zielone dachy i ściany nie tylko poprawiają estetykę budynków, ale również zapewniają siedliska dla owadów zapylających, ptaków i innych organizmów. Rośliny absorbują zanieczyszczenia, regulują temperaturę i poprawiają jakość powietrza.

  2. Budowanie korytarzy ekologicznych
    Miasta mogą być projektowane w sposób umożliwiający migrację zwierząt i przemieszczanie się roślin. Korytarze ekologiczne łączą zielone obszary, takie jak parki, lasy miejskie i ogrody, tworząc sieć siedlisk dla lokalnej fauny.

  3. Ogrody deszczowe i zrównoważona gospodarka wodna
    Ogrody deszczowe to przestrzenie zaprojektowane do zarządzania wodą opadową, które jednocześnie wspierają różnorodność roślin i zwierząt. Te małe, lokalne ekosystemy odtwarzają siedliska, przyciągając owady, ptaki i małe ssaki.

  4. Przyjazne dla przyrody parki i place miejskie
    Wprowadzenie roślinności rodzimej do miejskich parków i skwerów przyciąga lokalne gatunki zwierząt. Dodatkowo, elementy takie jak oczka wodne czy łąki kwietne zwiększają bioróżnorodność w centrum miasta.

  5. Użycie roślin rodzimych
    Rodzime gatunki roślin są lepiej przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych i stanowią naturalne źródło pożywienia dla miejscowej fauny. Ich wprowadzenie zmniejsza zapotrzebowanie na wodę i nawozy, a także wspiera naturalne ekosystemy.

Korzyści projektowania biofilnego dla mieszkańców miast

Miasta przyszłości to miejsca, w których natura i urbanizacja współistnieją w harmonii. Projektowanie biofilne przynosi nie tylko korzyści środowiskowe, ale także poprawia jakość życia mieszkańców. Wprowadzenie zieleni do przestrzeni miejskich wpływa pozytywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne, a także zwiększa odporność miast na zmiany klimatyczne. Dzięki temu miasta stają się bardziej przyjazne, funkcjonalne i zrównoważone. Poniżej przedstawiamy główne zalety wynikające z integracji natury z przestrzeniami miejskimi.

  1. Lepsza jakość powietrza i klimatu
    Roślinność w miastach pochłania dwutlenek węgla, filtruje zanieczyszczenia i obniża temperaturę w gorące dni. To sprzyja zdrowiu mieszkańców i zwiększa komfort życia.

  2. Redukcja stresu i poprawa zdrowia psychicznego
    Kontakt z naturą w miejskim otoczeniu obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu), poprawia nastrój i zwiększa koncentrację.

  3. Większa odporność miast na zmiany klimatu
    Zielone przestrzenie chronią miasta przed skutkami zmian klimatycznych, takimi jak intensywne opady czy fale upałów, działając jak naturalne systemy buforowe.

  4. Edukacja ekologiczna
    Biofilne przestrzenie miejskie stają się miejscem edukacji, w którym mieszkańcy mogą dowiedzieć się więcej o lokalnej przyrodzie, jej ochronie i roli w życiu miasta.

Rola Fundacji Symbioza w promowaniu projektowania biofilnego

Fundacja Symbioza od lat wnosi cenny wkład w ochronę różnorodności biologicznej poprzez realizację projektów związanych z biofilnym projektowaniem miast. Dzięki opracowywaniu skutecznych strategii przywracania natury do środowisk miejskich, fundacja pomaga tworzyć przestrzenie, które są przyjazne zarówno dla ludzi, jak i dla dzikiej przyrody.

Tworzenie siedlisk miejskich

Fundacja promuje tworzenie parków, ogrodów społecznościowych i zielonych dachów, które służą jako siedliska dla roślin i zwierząt. Takie przestrzenie nie tylko poprawiają jakość powietrza, ale także zmniejszają zjawisko miejskich wysp ciepła.

Łączenie przestrzeni zielonych

Łączenie parków i ogrodów za pomocą korytarzy ekologicznych umożliwia zwierzętom przemieszczanie się i dostęp do zasobów niezbędnych do przetrwania. Te naturalne szlaki wspierają różnorodność biologiczną, nawet w gęsto zaludnionych obszarach.

Ograniczanie stosowania pestycydów

Fundacja zachęca do ograniczenia stosowania pestycydów w ogrodach prywatnych, parkach publicznych i na terenach rolniczych. Nadmierne użycie tych środków niszczy lokalne ekosystemy, w szczególności zapylacze, takie jak pszczoły i motyle. Fundacja wspiera ekologiczne i organiczne metody zarządzania zielenią miejską.

Promowanie roślin rodzimych

Sadzenie rodzimych gatunków roślin dostosowanych do lokalnych warunków klimatycznych pomaga zachować równowagę ekosystemów. Fundacja działa na rzecz zwiększenia świadomości na temat znaczenia rodzimych roślin w miejskich i prywatnych przestrzeniach.

Tworzenie siedlisk dla dzikich zwierząt

Fundacja wspiera instalowanie budek dla ptaków, schronień dla nietoperzy oraz domków dla owadów. Zachęca także do pozostawiania części parków miejskich w ich naturalnym, „dzikim” stanie, co wspiera rozwój miejskiej fauny.

Fundacja Symbioza promuje projektowanie biofilne jako klucz do tworzenia miast bardziej odpornych na zmiany klimatyczne i przyjaznych dla przyrody. Dzięki połączeniu edukacji ekologicznej, praktycznych działań i współpracy z lokalnymi społecznościami, fundacja wspiera zrównoważony rozwój, który przynosi korzyści zarówno mieszkańcom, jak i środowisku.

Projektowanie biofilne jako przyszłość zrównoważonych miast

Projektowanie biofilne to przyszłość zrównoważonego rozwoju miast. Integracja natury z miejską przestrzenią nie tylko wspiera różnorodność biologiczną, ale również poprawia jakość życia mieszkańców, zwiększa odporność miast na zmiany klimatu i buduje świadomość ekologiczną.  To nie tylko sposób na ochronę różnorodności biologicznej, ale także inwestycja w jakość życia kolejnych pokoleń.

Ochrona różnorodności biologicznej w miastach to nasza wspólna odpowiedzialność – zacznijmy ją realizować, tworząc przestrzenie, w których ludzie i przyroda mogą harmonijnie współistnieć.